Nawożenie kukurydzy – kompleksowy poradnik dla wysokich plonów

Uprawiając kukurydzę, nie sposób pominąć jednego z kluczowych elementów wpływających na plon – racjonalnego nawożenia. Kukurydza, ze względu na swoje wysokie wymagania pokarmowe i intensywne pobieranie składników, wymaga szczególnego podejścia do planowania dawek i form nawozów. Poznaj zasady, które gwarantują dobre zaopatrzenie kukurydzy w niezbędne składniki pokarmowe, a tym samym zapewnią stabilny, wysoki plon.

Jaki nawóz pod kukurydzę?

Pierwszym krokiem w planowaniu nawożenia jest określenie zasobności gleby. W przeciętnych warunkach glebowych, a zwłaszcza na stanowiskach o niskiej zasobności, nawożenie kukurydzy wymaga starannego doboru nawozów mineralnych i naturalnych. Nawozy naturalne, w tym obornik i gnojowica, stanowią cenne źródło składników pokarmowych, a ich stosowanie w zmianowaniu względem fosforu oraz innych składników pozwala na ograniczenie nawożenia mineralnego.

Przy ocenie, jakich nawozów używać, trzeba wziąć pod uwagę zawartość materii organicznej, żyzności gleby oraz przewidywany plon ziarna. Wysokiej klasie zasobności gleby ograniczamy dawki nawozów mineralnych, natomiast w przypadku niskiej zasobności konieczne jest zwiększenie nawożenia, szczególnie azotem, fosforem i potasem.

Nawożenie kukurydzy azotem – ile azotu pod kukurydzę?

Azot to składnik w głównej mierze decydujący o plonie kukurydzy. Jednak w przypadku azotu niezwykle istotne jest zachowanie umiaru, gdyż jego nadmiar może prowadzić do niepożądanych efektów, takich jak opóźnienie dojrzewania, czy zwiększona podatność na wyleganie.

Zawartość azotu mineralnego w glebie przed siewem kukurydzy ma duże znaczenie przy obliczaniu dawek. We wczesnych fazach rozwojowych roślina potrzebuje formy amonowej azotu, ponieważ ułatwia ona dobre odżywienie roślin i szybki start. Wymaga to starannego wymieszania nawozów z glebą przed siewem kukurydzy.

Przyjmuje się, że pobranie jednostkowe azotu wynosi około 1,2 kg N na każde 100 kg ziarna kukurydzy. Zakładany plon ziarna w granicach 10 t/ha oznacza potrzebę dostarczenia około 120–150 kg N/ha. Co najmniej połowa azotu powinna być zastosowana przedsiewnie, resztę można podać pogłównie. W przypadku azotu warto uwzględnić zawartość azotu mineralnego w glebie i możliwości zagospodarowania resztek roślinnych.

Nawożenie fosforem kukurydzy

Nawożenie fosforem jest kluczowe dla prawidłowego rozwoju systemu korzeniowego, szczególnie w niskich temperaturach, które często towarzyszą początkowym fazom wzrostu. Fosfor sprzyja stosunkowo szybkiemu przekształceniu energii w procesach metabolicznych, co ma ogromne znaczenie dla młodych roślin.

W nawożeniu kukurydzy fosforem najlepiej stosować fosforan amonu, który jest dobrze przyswajalny i zapewnia rośliną fosfor nawet przy ich niskiej dostępności. Przy zmianowaniu należy zwrócić szczególną uwagę na gospodarkę fosforem na glebach lekkich i przy niskiej zasobności. Nawożenie fosforem powinno być wykonane przedsiewnie, a dawka powinna być uzależniona od zasobności gleby i przewidywanego plonu. Najczęściej stosuje się od 60 do 100 kg P₂O₅/ha.

Nawożenie kukurydzy potasem

Pobieranie potasu przez kukurydzę jest równie intensywne jak pobieranie azotu. Ten składnik ma ogromne znaczenie dla gospodarki wodnej roślin i odporności na stresy abiotyczne. W plonie ten składnik decyduje prawidłowej syntezie skrobi w ziarnie.

Na glebach żyznych i o wysokiej zasobności można obniżyć dawki, natomiast przy niskiej zasobności nawożenie potasem powinno być pełne. Stosowanie nawozów naturalnych, takich jak gnojowica, jest tutaj wskazane, gdyż są one cennym źródłem składników pokarmowych, w tym potasu.

Nawożenie kukurydzy magnezem

Magnez odpowiada za prawidłowy przebieg fotosyntezy i przemiany energetyczne w roślinie. Nawożenie kukurydzy magnezem ma szczególne znaczenie w przypadku gleb lekkich i o niskiej zawartości materii organicznej. Profilaktycznego nawożenia magnezem nie można zaniedbać, ponieważ jego niedobór obniża wykorzystanie azotu i fosforu. Pozostałe mikroelementy należy stosować w formie dolistnej, co pozwala uzyskać szybki efekt uzupełniający.

Nawożenie kukurydzy cynkiem

Wśród mikroelementów cynk jest tym składnikiem, który najczęściej ogranicza wzrost kukurydzy. Jego niskiej dostępności sprzyjają niskie temperatury oraz wysoka zawartość fosforu w glebie. Dolistne nawożenie kukurydzy cynkiem w fazie 4–8 liści poprawia rozwój systemu korzeniowego i odporność na stresy środowiskowe. Wymaga profilaktycznego nawożenia, gdyż niedobory trudno skorygować w późniejszym okresie.

Nawożenie kukurydzy siarką

Siarka pełni kluczową rolę w syntezie białek i prawidłowym wykorzystaniu azotu. Niedobory siarki coraz częściej pojawiają się na glebach lekkich i przy niskiej zawartości materii organicznej. Racjonalne nawożenie siarką, np. poprzez siarczan amonu lub nawozy wieloskładnikowe, gwarantuje dobre zaopatrzenie kukurydzy w ten pierwiastek i ogranicza ryzyko spadku plonu.

Nawożenie kukurydzy na ziarno

Uprawiając kukurydzę na ziarno, trzeba uwzględnić, że ta roślina charakteryzuje się wyjątkowo dużymi wymaganiami pokarmowymi, a pobranie składników pokarmowych jest proporcjonalne do zakładanego plonu ziarna. W praktyce oznacza to, że im wyższy plon planujemy uzyskać, tym większe będzie zapotrzebowanie na azot, fosfor i potas. Na glebach o wysokiej klasie zasobności można pozwolić sobie na ograniczenie nawożenia mineralnego, lecz nawet tam racjonalne nawożenie pozostaje koniecznością, ponieważ roślina w początkowych fazach wzrostu wymaga szybkiego dostępu do form łatwo przyswajalnych. Wczesne fazy rozwojowe decydują o późniejszej kondycji łanu, dlatego opóźnienia w dostarczaniu składników mogą skutkować nieodwracalnym spadkiem plonów.

Przy planowaniu nawożenia kukurydzy na ziarno należy również wziąć pod uwagę zawartość azotu mineralnego w glebie przed siewem oraz zapasy wynikające z zagospodarowania resztek roślinnych po przedplonie. Jeśli gleba charakteryzuje się niską zasobnością, konieczne jest zwiększenie nawożenia i stosowanie nawożenia doglebowego w pełnym zakresie. Warto pamiętać, że nawożenie azotowe powinno być podzielone na dwie dawki – pierwszą przedsiewną i drugą pogłówną, aplikowaną najpóźniej w fazie 6–8 liści. W przypadku fosforu i potasu lepiej zastosować nawozy w całości przed siewem, ponieważ ich przemieszczenie w głąb profilu glebowego jest stosunkowo powolne.

Nie bez znaczenia pozostają również mikroelementy – szczególnie cynk, którego niedobory mogą pojawiać się przy wysokim poziomie fosforu w glebie. Zastosowanie nawożenia dolistnego w odpowiednim terminie, zwłaszcza gdy występują niekorzystne warunki pogodowe, takie jak niskie temperatury czy susza, bywa czynnikiem decydującym o końcowym plonie. Racjonalne nawożenie, uwzględniające wszystkie wymienione czynniki, umożliwia nie tylko uzyskanie wysokich plonów kukurydzy, lecz także warunkuje wysoką jakość ziaren i ich jednolity rozmiar..

Nawożenie kukurydzy na kiszonkę

Kukurydza przeznaczona na kiszonkę ma jeszcze większe wymagania pokarmowe niż kukurydza na ziarno. Wynika to z faktu, że z pola zabierana jest cała masa roślinna, a nie tylko ziarno, co oznacza znacznie wyższe pobieranie składników pokarmowych, zwłaszcza potasu, który odpowiada za prawidłową gospodarkę wodną i procesy fizjologiczne. Intensywne pobieranie rozpoczyna się bardzo wcześnie, dlatego już w początkowych fazach wzrostu roślina musi mieć zapewnione wszystkie niezbędne składniki pokarmowe. Opóźnienie w nawożeniu lub jego niedobory mogą skutkować spadkiem wartości energetycznej kiszonki i jej jakości, co w żywieniu zwierząt ma fundamentalne znaczenie.

Planowanie nawożenia kukurydzy na kiszonkę powinno rozpocząć się od określenia czynników wpływających na żyzność gleby, takich jak zawartość materii organicznej, poziom zasobności i dostępność wody. Na glebach lekkich oraz w warunkach niskiej zasobności konieczne jest zwiększenie nawożenia oraz stosowanie nawozów naturalnych, które poprawiają strukturę gleby i są cennym źródłem składników pokarmowych. Obornik i gnojowica dostarczają zarówno makro, jak i mikroelementów, a ponadto wpływają korzystnie na zawartość materii organicznej w glebie, co sprzyja jej długofalowej żyzności. W uprawie kukurydzy na kiszonkę szczególnego znaczenia nabiera zagospodarowanie resztek roślinnych, gdyż są one źródłem części składników, ale nie wystarczają, aby pokryć zapotrzebowanie kukurydzy przy intensywnej produkcji.

Nie wolno zapominać o siarce i magnezie, ponieważ ich niedobory ograniczają wykorzystanie azotu i obniżają syntezę białek. Profilaktycznego nawożenia tymi składnikami nie można zaniedbać, gdyż kiszonka uboga w białko traci na wartości paszowej. W przypadku mikroelementów, podobnie jak przy uprawie na ziarno, należy zastosować nawożenie dolistne w krytycznych fazach rozwojowych. Dzięki temu uzyskujemy nie tylko wysoki plon zielonej masy, ale także odpowiedni poziom energii i strawności. Racjonalne nawożenie kukurydzy na kiszonkę, oparte na analizie zasobności gleby i wymaganiach pokarmowych roślin, to gwarancja optymalnych wyników produkcyjnych w gospodarstwie.

Wybieraj sprawdzone nasiona

Nawożenie jest jednym z elementów dobrego plonu. Warto stawiać na sprawdzone nasiona które potęgują efekty starannego nawożenia i pozwalają uzyskać naprawdę wyjątkowe plony. Z przyjemnością polecamy dwie sprawdzone odmiany dostępne w sklepie Top Nasiona: KENORA oraz BRUCE LEE. Odmiana KENORA (FAO 270) wyróżnia się bujną, dobrze ulistnioną rośliną z dużą ilością liści nad kolbą – to tzw. typ LEAFY – dzięki czemu plon świeżej masy przekracza nawet 80 t/ha, a jej strawność i wydajność energetyczna czynią ją idealną do produkcji kiszonki. Natomiast odmiana B2218 BRUCE LEE (FAO 240–250), znana jako „Mistrz Plonu”, gwarantuje rekordowe plony ziarna przy niskiej wilgotności zbioru: w 2021 roku osiągnęła aż 15,75 t/ha suchego ziarna, a w 2022 – średnio 13,66 t/ha, przy wilgotności zaledwie około 26 %.