Popularność uprawy kukurydzy w Polsce znacząco wzrosła w ostatnich latach, ale rosnące koszty produkcji, niska stabilność cen skupu oraz coraz częściej występujące susze na obszarze całego kraju sprawiają, że rolnicy zadają sobie pytanie: jak wygląda opłacalność uprawy kukurydzy na ziarno?
Spis treści
Opłacalność kukurydzy na ziarno?
Cena za ziarno kukurydzy mokrej (30% wilgotności) w skupach nie przekraczała 500 zł, a w wielu rejonach ceny spadły do dramatycznego poziomu 350 zł/tonę. Jeżeli dołożymy do tego występującą w wielu rejonach Polski suszę, której skutkiem są niższe plony kukurydzy czy też rosnące koszty suszenia kukurydzy, nie dziwią deklaracje rolników o ograniczeniu zasiewów kukurydzy w gospodarstwach. Są jednak gospodarstwa, które w przeciwieństwie do ogólnego trendu nadal będą siały kukurydzę. Kierunków zagospodarowania kukurydzy na ziarno, ziarna z kukurydzy jest wiele, a przy tak trudnych latach warto się zastanowić czy są alternatywy dla tradycyjnej, masowej produkcji. Okazuje się, że są a jednym z możliwych kierunków jest wykorzystanie ziarna na cele młynarskie. Tym bardziej jest to ciekawa alternatywa dla gospodarstw, ponieważ ceny uzyskiwane za ziarno produkowane pod przemysł grysowy są znacznie wyższe i na dodatek jest to poszukiwany towar na przepełnionym, krajowym rynku.
Kukurydza na grys
Jak prezentuje się opłacalność upraw kukurydzy na grys? Przemysł młynarski kukurydzy to niedoceniany i niszowy rynek który jednak w ostatnich latach w Polsce wzrósł aż czterokrotnie i nadal rośnie bardzo intensywnie. Tylko w ostatnich latach powstały w kraju 4 nowe fabryki zajmujące się przerobem ziarna kukurydzy. Głównie chodzi o tzw. Baby Food czyli kaszki i produkty przeznaczone dla najmłodszych dzieci. Coraz więcej jest doniesień o nietolerancji glutenu, a ziarno kukurydzy jako produkt bezglutenowy doskonale się wpasowuje w potrzeby rynku żywności, nie tylko dla niemowląt, ale także dla dorosłych. Ogólnie widać mocną zwyżkową tendencję rynku kukurydzianego jako żywności dla człowieka. Jemy coraz więcej przetworów z kukurydzy takich jak chrupki, nachosy, ciasteczka i inne przekąski robione właśnie z ziarna kukurydzy. Wszystko to sprawia, że opłacalność produkcji kukurydzy, przemysł młynarski ziarna z kukurydzy staje się bardzo obiecującym rynkiem zbytu surowca. W kraju działają również typowe młyny kukurydziane skupujące ziarno z których najbardziej znane to Silesian Grain i Kalizea na Dolnym Ślasku, Młyn Grygier na Wielkopolsce, czy Dacsa oraz Ol-Corn w woj. Kujawsko-pomorskim.
Rynek zagospodarowania ziarna kukurydzy na cele grysowe:
Przemysł browarniczy –35%
Płatki corn flakes, przemysł ciastkarski – 26%
Kaszki kukurydziane – 10%
Żywienie zwierząt (cornmix) -35%
100 kg ziarna kukurydzy =
56 kg łom kukurydziany, grysy, kasze
+ 15 kg mąka kukurydziana
+ 14 kg zarodki
+ 15 kg łuska + odpady (Corn-mix) dla żywienia zwierząt
Ile za tonę kukurydzy na grys?
Grysowa alternatywa. Wiele gospodarstw wie, że taki rynek istnieje, ale budzi obawy jako coś nieznanego i trudnego do zrealizowania. Tak naprawdę okazuje się, że poza wyborem odpowiedniej odmiany grysowej, sama produkcja jest taka sama jak każdej innej odmiany. Nisza produkcyjna jaką jest produkcja kukurydzy na grys jest o tyle ciekawa, że w skupie za taki materiał uzyskujemy wyższe ceny aniżeli zwykłych odmian. Pod koniec października na Opolszczyźnie cena za ziarno w większości podmiotów skupowych wahała się w granichach 400 – 450 zł (30% wilgotności). Natomiast w tym samym czasie młyny kukurydziane płaciły około 100 zł więcej za tonę kukurydzy na grys. Przy kontraktacji cena ta jest jeszcze wyższa.
Jaką odmianę kukurydzy na grys wybrać?
Co warto wiedzieć o uprawie kukurydzy na grys? Faktem jest, że odmian które się nadają do przerobu młynarskiego nie ma zbyt wiele. W ofercie odmianowej coraz więcej jest odmian w typie dent a coraz mniej odmian typu flint. Firmom skupowym zależy, aby uzyskać dużą ilość jednorodnego towaru. Dlatego też często przedstawiają listę odmian rekomendowanych. Najbardziej pożądane typy odmian to czyste flinty i typy flint-dent. Odmiany te mają ziarna o kształcie zbliżonym do okrągłego, z przeważającą skrobią szklistą. Ziarno charakteryzuje się wysoką gęstością oraz twardością. Dla przemysłu młynarskiego najważniejszym kryterium jest udział skrobi szklistej. Im większy udział, tym lepsza odmiana. Szklistość jest genetycznie zdeterminowana i nie ma na nią wpływu termin zbioru czy proces suszenia. Kluczowym czynnikiem jet również potencjał plonowania odmian kukurydzy. Preferowane są raczej odmiany wczesne jak np. materiał siewny – odmiana DIGITAL, ponieważ szybki zbiór kukurydzy pozwala uniknąć porażenia przez grzyby z rodzaju fuzarium i występowanie mykotoksyn w ziarnie (DON). Dodatkowym atutem jest wysoka wartość ziarna produkowanego w Polsce które w porównaniu do krajów Europy zachodniej ma wyższą wartość handlową ponieważ zawiera mniej mykotoksyn niż ma to miejsce w krajach o cieplejszym klimacie. Podsumowując widać wyraźnie, że rynek kukurydzy na grysy będzie się w Polsce mocno rozwijał, a ziarno wybranych odmian będzie mocno poszukiwanym towarem na rynku i dodatkowo premiowanym lepszą ceną. Dlatego przed wyborem odmiany kukurydzy na ziarno na kolejny sezon warto wziąć pod uwagę dodatkowe cechy ziarna które zwiększą szansę na uzyskanie korzystnej ceny za wyprodukowany towar.
Rekomendowaną odmianą kukurydzy za ziarno i grys jest DIGITAL FAO 240. Wysokoproduktywna, zapewniająca maksymalną opłacalność uprawy kukurydzy. Odmiana z bardzo dobrym wigorem i intensywnym wzrostem początkowym oraz dobrą zdrowotnością przez cały okres wegetacji, o dużej stabilności i regularności plonowania w zmiennych warunkach środowiska. Wyróżnia się kompaktowym, typowo ziarnowym pokrojem roślin, budująca bardzo duże kolby