Choroby grzybowe rzepaku – ochrona i największe zagrożenia

Choroby rzepaku corocznie powodują nieodwracalne straty. Szacuje się, że z powodu czerni krzyżowych, zgnilizny twardzikowej czy szarej pleśni rolnicy corocznie tracą nawet kilkanaście procent zysków. Staranna i przemyślana ochrona rzepaku przed chorobami grzybowymi pozwala zredukować ryzyko porażenia roślin do minimum. Czym charakteryzują się najpowszechniejsze choroby rzepaku wywołane przez grzyby? Jakie środki należy podjąć, aby uniknąć strat? Sprawdź!

Jakie grzyby atakują rzepak?

Zanim wprowadzisz w życie środki mające na celu ochronę rzepaku przed chorobami, należy właściwie zidentyfikować problem. Wśród patogenów najczęściej atakujących pola rzepaku wyróżnić możemy:

  • Sclerotinia sclerotiorum – grzyb wywołujący zgniliznę twardzikową. Choroba daje o sobie znać w okresie kwitnienia. Objawia się przede wszystkim brunatnymi plamami powstającymi na liściach i łodydze. Wewnątrz zainfekowanych łodyg rozwija się obfita grzybnia w białym kolorze, a na niej – szare, stopniowo ciemniejące sklerocja. Źródłem choroby jest zainfekowana gleba. Jej rozwojowi sprzyja duża wilgotność i wysoka temperatura. Chore rośliny przedwcześnie więdną i zamierają;
  • Botrytis cinerea – patogen odpowiedzialny za powstanie szarej pleśni. Jej rozwojowi sprzyja wiele czynników, między innymi wilgotność powietrza na poziomie około 90% przy temperaturze oscylującej w granicach 10-18°C, a także uszkodzenia tkanek okrywających wywołane niekorzystnymi warunkami pogodowymi (mrozem, gradem, suszą) i działaniem szkodników. Grzyb atakuje wszystkie nadziemne części rzepaku w całym sezonie wegetacyjnym. Do charakterystycznych objawów choroby grzybowej rzepaku zaliczamy przede wszystkim nieregularne, wodniste plamy o sinozielonym zabarwieniu z szarym nalotem. Zaatakowane liście i łodygi stopniowo gniją. Nasiona w chorych łuszczynach są zdrobniałe i niedojrzałe.
  • Alternaria brassicae – grzyb wywołujący infekcję zwaną pleśnią krzyżowych. Na skutek porażenia na roślinie wytrącają się owalne, ciemne, nieco zagłębione plamy. Największe straty przynosi porażenie łuszczyn. W przypadku wczesnego zainfekowania grzybem roślina obumiera już na etapie kiełkowania z nasion lub w stadium siewki. Rozwojowi choroby sprzyja wysoka temperatura (około 20°C) w okresie zawiązywania łuszczyn.

Skuteczna ochrona rzepaku przed chorobami – jakie działania wdrożyć?

Choroby grzybowe rzepaku atakują ważną część rośliny odpowiadającą za właściwe plonowanie – łuszczyny. Aby ochronić rzepak przed infekcjami negatywnie wpływającymi na ilość i jakość plonów, należy zastosować odpowiednie środki grzybobójcze. Ochrona rzepaku przed chorobami grzybowymi opiera się na stosowaniu fungicydów zawierających substancje czynne w odpowiednim stężeniu, na przykład iprodionu z grupy dikarboksymidów w połączeniu z triazolami czy benzymidazolami (przykładowo: tiofanatem metylowym). Ważnym środkiem zapobiegającym rozprzestrzenianiu się patogenów jest eliminacja chwastów oraz niszczenie samosiewów, odpowiednie zmianowanie upraw oraz dobór odmian o wysokiej odporności na grzyby. Materiał siewny powinien być starannie zaprawiony.

Odmiana rzepaku – wybierz mądrze!

Odporność na choroby i inne czynniki zewnętrzne (na przykład duże wahania temperatur), a także potencjał plonotwórczy, w dużej mierze zależą od jakości materiału siewnego. Rolnikom pragnącym zredukować ryzyko porażenia rzepaku chorobami eksperci polecają odmianę MEMORI CS o bardzo dobrej tolerancji na choroby i dobrej odporności na wyleganie.